Mija rok od wejścia w życie zakazu palenia węglem i drewnem na terenie miasta. Kraków jako pierwsze miasto w Polsce został objęty tego typu przepisami. Jakość powietrza sukcesywnie się poprawia, co pokazują dane ze stacji monitoringu. Miasto nie spoczęło na laurach i realizuje nowe projekty mające na celu zapewnienie mieszkańcom oddychania jak najczystszym powietrzem.
„Kraków od wielu lat jest liderem w zakresie działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Mija rok od obowiązywania na terenie miasta uchwały antysmogowej, która zakazuje stosowania paliw stałych w obszarze administracyjnym gminy miejskiej Kraków. Przez połowę ostatniej dekady walka ze smogiem gwałtownie przyspieszyła dzięki zaangażowaniu mieszkańców, organizacji pozarządowych i władz samorządowych” – mówi prezydent Jacek Majchrowski.
Uchwała „krakowska” była nie tylko konsensusem politycznym, ale przede wszystkim społecznym. „Pomimo wielu obaw dotyczących osób najgorzej sytuowanych, które mogą nie sprostać nowym przepisom, udało się przeprowadzić swoistą rewolucję i wymienić kilkadziesiąt tysięcy starych pieców. Należy jednocześnie pamiętać, że dotacje nie ograniczały się wyłącznie do samej zamiany paleniska na ekologiczne źródło ciepła, ale również na celowej pomocy związanej z dopłatami do rachunków, wsparciu w zakresie termomodernizacji, pomocy doradczej i prawnej” – zaznacza Paweł Ścigalski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza.
Sukcesywnie zmniejsza się stężenie pyłów zawieszonych, a efekt pandemii COVID-19 poprzez mniejszych ruch samochodowy spowodował także obniżenie ilości toksycznych tlenków azotu w powietrzu, będących wynikiem tzw. emisji komunikacyjnej. Władze Krakowa postawiły na działania twarde, skuteczne, efektywne, których diagnoza została również określona w programie ochrony powietrza dla Województwa Małopolskiego (POP), a Najwyższa Izba Kontroli w raporcie z 2018 roku potwierdziła ich właściwą skalę i tempo.
Miasto dzieli się również doświadczeniami z gminami ościennymi. Kraków i gminy sąsiadujące, wchodzące w skład stowarzyszenia Metropolia Krakowska, mogą osiągnąć znaczące efekty w postaci niwelowania zanieczyszczeń znajdujących się w atmosferze.
Po 1 września 2019 r. miasto prowadziło szereg działań, tj. kontrole przestrzegania zakazu czy aktywną edukację ekologiczną. Regularne kontrole palenisk domowych prowadzone były w sezonie grzewczym (od września 2019 r. do marca 2020 r.). Przeprowadzono ponad 7 tys. kontroli przestrzegania zakazu. Aż 42 proc. przeprowadzonych kontroli stanowiły kontrole interwencyjne, tzn. te przeprowadzone w wyniku zgłoszeń, np. za pośrednictwem telefonu interwencyjnego straży miejskiej i aplikacji Powietrze Kraków. Z danych zebranych przez Wydział ds. Jakości Powietrza UMK – koordynatora działań kontrolnych oraz ich wykonawcy, wynika, że podczas kontroli wykryto 368 przypadków złamania zakazu stosowania paliw stałych, w wyniku czego nałożono 92 mandaty na łączną kwotę 23,5 tys. zł.
W sezonie grzewczym 2019/2020 doradcy energetyczni z Krakowskiego Centrum Doradztwa Energetycznego prowadzili na terenie miasta bezpłatne badania domów jednorodzinnych przy użyciu kamery termowizyjnej. Badania pomagają mieszkańcom ocenić występujące w budynkach straty ciepła, stan izolacji termicznej, szczelność stolarki okiennej i drzwiowej, a także wady instalacji grzewczej. Akcja, mająca na celu podnoszenie świadomości mieszkańców Krakowa w zakresie wzrostu efektywności energetycznej nieruchomości cieszy się ogromnym zainteresowaniem, tylko w ostatnim sezonie grzewczym Doradcy Energetyczni przebadali ponad 140 budynków w Krakowie.
Miasto zawarło porozumienie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, dzięki czemu krakowianie mają możliwość uzyskania pomocy w wypełnieniu oraz złożenia wniosku w ramach Programu „Czyste Powietrze” w Urzędzie Miasta Krakowa.
Konsultacje i porady udzielane są przez przeszkolonych pracowników Urzędu Miasta Krakowa na Rynku Podgórskim 1. W przypadku zainteresowania programem należy dzwonić na infolinię Wydziału ds. Jakości Powietrza tel. 12 616 8848 w celu umówienia wizyty.
W 2020 roku Kraków rozpoczął realizację projektu EKO-TEAM. W projekcie udział biorą również gminy otaczające Miasto należące do Stowarzyszenia Metropolia Krakowska. Podstawowym celem projektu EKO-TEAM jest organizacja sieci ekodoradców, działających na terenie Metropolii Krakowskiej, których głównym zadaniem jest aktywne przyczynianie się do realizacji inwestycji, służących podniesieniu efektywności energetycznej budynków, wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii oraz poprawie jakości powietrza w Krakowskim Obszarze Funkcjonalnym.
Mieszkańcy Krakowa, którzy zmienili system ogrzewania oparty na paliwie stałym na jeden z systemów proekologiczny i ponoszą zwiększone koszty grzewcze lokalu, mogą uzyskać pomoc w ramach Lokalnego Programu Osłonowego.
Warunkami do uzyskania pomocy w formie zasiłku celowego są:
- przeprowadzona od 14 września 2011 r. do 10 października 2019 r. trwała zmiana systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na jeden z systemów proekologicznych,
- dochód nieprzekraczający, w przypadku:
- osoby samotnie gospodarującej – kwoty 1 402 zł netto (200 proc. kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej),
- wspólnego gospodarstwa domowego – kwoty 1 056 zł netto na osobę (200 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie),
- zobowiązanie do uregulowania opłat na rzecz dostawcy energii cieplnej służącej ogrzaniu lokalu,
- faktyczne zamieszkiwanie na terenie Gminy Miejskiej Kraków w lokalu, w którym w sposób trwały zmieniono system ogrzewania.
om
Fot.Arch.
Źródło:krakow.pl