Kraków ma własne Muzeum Inżynierii Miejskiej. Czyim pomysłem było utworzenie tego krakowskiego muzeum?
Franciszek Gebauer: W najstarszej części zajezdni, Gmina Kraków 1 października 1998 r. utworzyła Muzeum Inżynierii Miejskiej, jednak już od 1997 roku w budynkach prowadzony jest remont. Od 2000 do 2007 roku remontowano halę tramwajów elektrycznych wąskotorowych, warsztaty oraz budynki elektrowni. W latach 2006 – 2007 wozownię tramwaju konnego, natomiast w latach 2007–2008 prowadzony był remont garażu tramwajów elektrycznych normalnotorowych, do którego ponownie doprowadzono tory. Obecnie, MIM przystosowuje piwnice budynków dla zwiedzających, oraz prowadzi starania, by kompleks stanowił spójną całość. Wierząc wizualizacji, w planach jest też doprowadzenie torów do budynków warsztatów oraz hali tramwaju wąskotorowego.
Jaka była pierwsza lokalizacja dla muzeum?
Franciszek Gebauer: Od początku swej działalności, Muzeum Inżynierii Miejskiej mieści się w części zabudowań dawnego kompleksu zajezdni tramwajowej i warsztatów przy ulicy Św. Wawrzyńca 15. MIM jest również w posiadaniu hangaru dawnej zajezdni autobusowej „Czyżyny” przy ul. Stella-Sawickiego. Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema w Krakowie jest oddziałem Muzeum Inżynierii Miejskiej.
Muzeum nabywa kolejne eksponaty, które wymagają napraw, remontów i stałego serwisowania. Gdzie w Krakowie są poddawane renowacji i naprawom?
Franciszek Gebauer: Tramwaje remontowane są w Stacji Obsługi i Remontów Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego S.A. w Krakowie przy ul. Jana Brożka 3, autobusy – w warsztatach zajezdni „Wola Duchacka”. Wszystkie eksponaty są sprawne techniczne.
Eksponaty wymagają napraw i części zamiennych. Gdzie można zakupić części zamienne do eksponatów, które zostały wyprodukowane np. w latach 40-tych XX wieku?
Franciszek Gebauer: Niestety nie wszystkie z zabytkowych pojazdów są sprawne technicznie oraz zdolne do jazdy. Wiele z nich nadal oczekuje na remont. Sytuacja jednak ulega znacznemu polepszeniu, ponieważ ostatnimi czasy na ulice naszego miasta wyjeżdża coraz więcej „nowych” zabytkowych pojazdów, które cieszą oko zwiedzających i mieszkańców. Przy zachowanej dokumentacji technicznej, części odtwarzane na specjalne zamówienie lub pozyskuje się je z innych, podobnych tramwajów.
Kto na co dzień dba o stan techniczny tramwajów?
Franciszek Gebauer: O stan techniczny zarówno tramwajów jak i autobusów dbają pracownicy Miejskiego Przedsiębiorstwo Komunikacyjnego S.A. w Krakowie.
Czy eksponaty są dostępne dla zwiedzających i na jakich warunkach?
Franciszek Gebauer: Zabytkowe tramwaje pojawiają się czasami w Muzeum Inżynierii Miejskiej w ramach wystawy „Tramwaje na Wawrzyńca”. Większość pojazdów jest zdolna do jazdy. Można zobaczyć je, a przy odrobinie szczęścia, nawet i się przejechać po ulicach Krakowa w każdą niedzielę i święto w okresie od 28 Czerwca do 20 Września 2020 roku na Linii „0” w ramach osiemnastego już sezonu Krakowskiej Linii Muzealnej, na którą serdecznie zapraszam. Na dzień dzisiejszy zabytkowe autobusy nie są dostępne dla zwiedzających, jednak okazjonalnie również pojawiają na Krakowskiej Linii Muzealnej. Szczegóły na naszej stronie www.muzealna.org
Zabytkowe wagony są bardzo dobrze utrzymane. Gdzie są aktualnie garażowane eksponaty ?
Franciszek Gebauer: Zabytkowe tramwaje stacjonują w zajezdni tramwajowej „Nowa Huta”, zabytkowe autobusy natomiast w zajezdni autobusowej „Wola Duchacka”
Ile lat ma najstarszy pociąg znajdujący się w zbiorach Miejskiego Przedsiębiorstwa Komuniakcyjnego?
Franciszek Gebauer: Najstarszy pociąg tramwajowy to wagony: silnikowy Linder SN4 z 1910 roku oraz doczepny MAN PN3 z 1909 roku (W zbiorach Muzeum Inż. Miejskiej znajduje się jeszcze jeden tego typu wagon, który aktualnie oczekuje przystosowania do ruchu).
W Krakowskim Muzeum znajduje się wiele zabytkowych tramwajów i autobusów. W jaki sposób udało się zgromadzić tak tyle eksponatów?
Franciszek Gebauer: Już w latach osiemdziesiątych XX w. planowano w Krakowie utworzenie ogólnopolskiego muzeum komunikacji miejskiej. Zaczęto sprowadzanie wysłużonych tramwajów z całej Polski. Do naszego miasta zawitały takie wagony jak:
- Pierwszy w Krakowie czynny zabytkowy tramwaj Linke – Hofmann Standard #1076, który „udawał” wagon krakowski grając na planie filmu „Brat Naszego Boga” oraz w latach osiemdziesiątych woził zainteresowanych dookoła plant i Holownik Linke – Hofmann BT1 z Wrocławia;
- DWF Ring Tw272 i Tw273 z Gdańska;
- Lilpop C #260 z Warszawy;
- PKE P1D #388 z Poznania;
- Konstal 4N1 #257 ze Szczecina.
Krakowskie MPK nie dysponowało w tamtym czasie żadnym sprawnym zabytkowym pojazdem, dlatego też zdecydowano o natychmiastowym przywróceniu do ruchu wyżej wspomnianego tramwaju LH Standard. Naturalnie, większość z eksponatów pochodzi z Krakowa. Jednak, podtrzymując tradycję MPK S.A. w Krakowie postanowiło sprowadzić do remontu tramwaj typu K (pot. „Berlinka”) z Warszawy, by wzbogacił piękną kolekcję zabytków. Zakupiono również wagon doczepny KSW z Grazu, aby podczas remontu przywrócić go do stanu, w którym jeździł ulicami Gdańska wraz z tramwajem Tw269 „Ring”.
Dziękujemy za rozmowę i informacje zawarte w pierwszej części o powstaniu muzeum i już zapraszamy na kolejne. W następnych odcinkach opowiemy szczegółowo o zabytkowych tramwajach i autobusach jakie udało zgromadzić się w Krakowskim Muzeum Inżynierii Miejskiej.
om
Fot. Arch.