O sytuacji Miasta Krakowa w 2020r. rozmawiamy z Grzegorzem Gorczycą , działaczem społecznym, członkiem fundacji Nasz Kraków.
Agencja Informacyjna Nasz Kraków: W wywiadzie udzielonym Agencji Informacyjnej w Warszawie w 2019 roku, użył Pan stwierdzenia, że „Problemy Krakowa zostały odłożone w czasie”. Jakie działania lub brak jakich działań władz Krakowa były podstawą takiej opinii?
Grzegorz Gorczyca: Już wtedy zauważalny był brak działań mających na celu rozwiązanie problemów finansowych Krakowa. W szczególności chodzi o zwiększenie przychodów . miasta i weryfikacja istotnych kosztów. Porządkowanie finansów powinno być w czasie, kiedy sytuacja jest stabilna finansowo. Wszystkie braki i zaniedbania w sprawach finansów wychodzą w czasie kryzysu.
Agencja: Po ogłoszeniu pandemii widać było pozytywne, drobne ale znaczące działania samorządu; dotacje dla szpitali, program pauza dla przedsiębiorców czy pomoc seniorom. Obecnie jest już znacznie gorzej: wygaszone nocne oświetlenie ulic, próby likwidacji placówek oświatowych jakimi są Młodzieżowe Domy Kultury i poważne kłopoty z komunikacją miejską w Krakowie , spowodowały, że Kraków zwrócił się do rządu o pomoc. Problemy finansowe paraliżują działania miasta. Czy można było uniknąć obecnej sytuacji finansów Krakowa?
Grzegorz Gorczyca: Podjęte działania były pozytywne i mają duże znaczenie pomocowe w kryzysie epidemii. Niestety, późniejsze oszczędności w dziedzinach decydujących o bezpieczeństwie poważnie naruszyło wcześniejszy pozytywny wizerunek działań władz Krakowa.
Agencja: W wywiadzie przed rokiem mówił Pan o działaniach Krakowa w sprawie czystego powietrza i zieleni miejskiej . Czy obecnie można powiedzieć, ze działania były wystarczające i skuteczne w stosunku do założeń? Czy Kraków zrealizował plany w tych obszarach?
Grzegorz Gorczyca: Porównując Kraków do innych miast, w tej dziedzinie Kraków jest zdecydowanym liderem. Natomiast oceniając działania władz Krakowa , trzeba powiedzieć że są obiektywnie niewystarczające i zależne od finansów gminy. Powstaje pytanie, czy miasto wykorzystało wszystkie możliwości i uzyskania środków zewnętrznych na realizacje tych projektów?
Agencja: W 2019r. zwracał Pan uwagę na brak dialogu władz miasta z mieszkańcami , zmierzającego do wspólnego wypracowania rozwiązań istniejących problemów . Aktualnie władze Krakowa pojęły próbę likwidacji MDK-ów , bez konsultacji, w trybie „nocnym”, próba zmniejszenia dotacji do przedszkoli niepublicznych co obciąży wyższymi kosztami rodziców. Co według Pana jest powodem braku dialogu z mieszkańcami o tak istotnych sprawach dla mieszkańców?
Grzegorz Gorczyca: Nazwa, marka Nasz Kraków powstała na bazie myśli przewodniej przywrócenia miasta mieszkańcom. Tylko dialog i konsultacje w zakresie często koniecznych dla miasta działań oszczędnościowych pozwoli na utrzymanie dialogu i uczynienie Krakowa miastem mieszkańców. Reprezentantami mieszkańców są radni , radni dzielnic, różne zespoły i komisje. Niezależnie od reprezentacji z wyborów, należy konsultować wszystkie działania w bezpośrednich rozmowach z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz mieszkańców.
Agencja: Na ostatniej sesji prezydent wycofał projekt uchwał likwidujących MDK-i , teraz w internecie jest petycja mieszkańca Krakowa w której wzywa się do rezygnacji z igrzysk europejskich przez Kraków. Z jednej strony prezydent Majchrowski mówi o ogromnym kryzysie finansów i apeluje do rządu o pomoc, a równocześnie planuje ogromne wydatki na organizację igrzysk europejskich w Krakowie. Czy to jest pożądany sposób zarządzania finansami w samorządzie?
Grzegorz Gorczyca: Moje kontakty z samorządowcami i doświadczenie z tym związane, wytworzyło u mnie przekonanie, że w każdej opcji w Radzie miasta sa rozsądni i kompetentni radni. Pamiętajmy , że do rady Miasta weszli radni niezależniMożemy mieć nadzieję, że ta okoliczność przyczyni się do przywracania Krakowa mieszkańcom.
Agencja: Czy fakt, że znaczna grupa polityków i pracowników związanych z Urzędem Marszałkowskim została zatrudniona w spółkach miejskich i instytucjach podległych Prezydentowi może mieć wpływ na trudną sytuacje w jakiej znajduje się Kraków?
Grzegorz Gorczyca: Zatrudnianie na wysokich stanowiskach powinno mieć miejsce w sposób transparentny i przejrzysty. Wysokie kompetencje i kwalifikacje powinny mieć decydujące znaczenie w poddanym kontroli społecznej procesie rekrutacji. Nadchodzi czas, aby o wprowadzeniu takich zmian prawnych, aby mocniej powiązać piastowanie wysokich stanowisk urzędniczych powiązane było z odpowiedzialności materialną i prawna za szkody wyrządzone błędnymi decyzjami.
Agencja: W ramach odmrażania gospodarki , rząd zezwolił na otwarcie miejsc opieki nad dziećmi. Już wiadomo, ze w Krakowie przedszkola nie zostaną otwarte w terminie wskazanym przez rząd. To kolejny problem rodziców- mieszkańców gminy Kraków. Wszyscy jesteśmy obywatelami jednego państwa, ale to samorządy realizują politykę państwa wobec obywatela. Czy brak terminowego „odmrażania” gospodarki w samorządach jest wyrazem braku spójnej polityki na linii rząd –samorząd?
Grzegorz Gorczyca: Dla obywatela mieszkańca jednostki samorządowej istotne znaczenie ma synchronizacja działań rządu i samorządu, a z tym jest problem. Mieszkaniec Polski gminnej nie ma skutecznego instrumentu nacisku na władze samorządowe by realizowały programy lub decyzje rządu. Jest instytucja zarządu komisarycznego , która ma teoretyczne zabezpieczać mieszkańców przed niezgodnym z prawem działaniem władz lokalnych. Jest to jednak działanie bardzo rzadko stosowane.
Agencja: Pandemia koronawirusa, kryzys gospodarki i finansów publicznych dotarł do samorządów. Jak radzi sobie w tej sytuacji samorząd Krakowski? Które samorządy poradzą sobie w tej sytuacji?
Grzegorz Gorczyca: W sytuacji kryzysu lepiej radzą sobie struktury zarządzane kadrami merytorycznie przygotowanymi, z utrzymanym dialogiem społecznym. Istnieją mocne przesłanki ki pozwalające sądzić, że samorząd krakowski porazi sobie w sytuacji tego kryzysu. Jest do tego merytorycznie przygotowany. Potrzeba więcej skutecznego dialogu.
Trzeba mieć świadomość, że w sytuacji nie przewidzianej przed kilkoma miesiącami potrzebna jest pomoc rządu samorządom i dialog miedzy rządem i samorządami dotyczący gospodarki finansowej. Istotne jest także, podjęcie przez rząd intensywnej pracy nad nowelizacjami ustaw samorządowymi i nad ustawami regulującymi kontrolę samorządu. Jest to działanie niezbędne w sytuacji obecnego kryzysu.
Agencja: Mając doświadczenie w zarządzaniu i wiedzę o ewaluacji sytuacji Krakowa na przestrzeni kilku lat , może pan wskazać na kierunek działań, jakie należałoby podjąć w takich samorządach jak Kraków by skutecznie rozwiązywać nawarstwione problemy finansowe samorządu?
Pan Grzegorz Gorczyca: Jeszcze raz powtarzam, że samorząd krakowski ma kompetencje pod każdym względem aby poradzić sobie z obecnym kryzysem. W takich momentach krytycznych należy działać szybko i skutecznie. W kryzysie przewagę uzyskują działania zdecydowane i podejmowane w odpowiednio szybkim czasie. Brak zdecydowania i odpowiedniego tempa działań dodatkowo pogrąża gospodarkę i społeczeństwo w głębokim kryzysie. Decyzje muszą już zapaść, by nie było zbyt późno.
om
Fot. Arch.
