Wywiad ukazał się w Gazecie Obywatelskiej (wyd. Stowarzyszenie Solidarność Walcząca), w numerze 215 (27 marca – 9 kwietnia 2020)
O wpływie pandemii na rzeczywistość ekonomiczna, polityczną , społeczną w Polsce i Krakowie mówi Grzegorz Gorczyca , działacz społeczny, członek fundacji Nasz Kraków w rozmowie z Małgorzatą Orczewską.
Polska mierzy się z problemem pandemii. Jakie zmiany nastąpiły w funkcjonowaniu miasta w ostatnich dniach?
Jeszcze przed trzema tygodniami nie spodziewano się tak dramatycznej sytuacji. Normalnie funkcjonujące miasto, nagle staje się puste i wyludnione. Port lotniczy ogranicza działanie, międzynarodowe połączenia kolejowe i autobusowe zostały wstrzymane, a krajowe znacznie ograniczone do odwołania. Kraków stał się miastem prawie zamkniętym dla osób z zewnątrz i wymarłym wewnątrz.
Przez pierwsze trzy dni chodziłem z aparatem i robiłem zdjęcia. Na ulicach brak turystów, studentów i mieszkańców Krakowa. Gastronomia krakowska zamknięta dla konsumpcji na miejscu. Możliwe jest jedynie zamówienie posiłku na wynos. Zapowiada się wydłużenie przerwy w szkołach do Świąt Wielkanocnych, ogranicza się kursowanie komunikacji miejskiej, zamknięto dostęp dla mieszkańców do sądów w tym Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, brak jest możliwości załatwiania spraw w urzędzie Miasta Krakowa, za wyjątkiem spraw związanych z wydawaniem aktów zgonu. Z upływem czasu jednak, sytuacja zdaje się normalizować, a pojedyncze obiekty handlowe są otwierane.
Kraków to miasto identyfikowane z bogactwem imprez kulturalnych, rozrywkowych i biznesowych , które niestety muszą by kolejno odwoływane. Np. w Tauron Arena Festiwal Pracy Jobicon (12 marca), Polska Noc Kabaretowa (edycja krakowska: 13 marca), koncert Carlosa Santany (17 marca); odwołano: Cracovia Maraton ( 26 kwietnia); odwołano tradycyjne Targi Wielkanocne w rynku Głównym, Emaus na Zwierzyńcu, Rękawkę w Podgórzu, zamknięte są teatry, kina i domy kultury itd.
Czy rzeczywistość restrykcyjnych ograniczeń w jakiej znaleźliśmy się jako obywatele Pana zdaniem jest uzasadniona?
Mierzymy się z czymś nam nie znanym, biorąc pod uwagę doświadczenia krajów europejskich , tak szeroko zakrojona i wszechstronnie skoordynowana prewencja zakażeń ma swoje realne uzasadnienie. Unia europejska, podjęła identyczna decyzje o zamknięciu granic, właśnie w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się koronawirusa na świecie. Również wewnętrzne działania, takie jak zamknięcie placówek oświatowych czy odwoływanie masowych imprez w tym międzynarodowych ma racjonalne uzasadnienie. Może budzić wątpliwości zakaz odwiedzin lub opuszczania budynków Ośrodków Pomocy Społecznej w których mieszkają osoby z niepełnosprawnościami lub seniorzy. Przecież personel przychodzi do obiektów codziennie i nie wywołuje to negatywnych skutków zdrowotnych dla pensjonariuszy. Tu wystarczą ograniczenia do 1 osoby odwiedzającej, wymóg braku objawów chorobowych, zaopatrzony w maseczkę, fartuch ochronny i ochraniacze na obuwie. Takie działania zabezpieczą przed infekcjami, umożliwią kontakt z rodzinami, zniwelują lęk pensjonariuszy DPS , który jest potęgowany brakiem bezpośrednich kontaktów z rodzinami. Należy rozważyć próbę racjonalizacji pewnych ograniczeń, dla przykładu w DPS.
Jakie działania władz lokalnych i regionalnych zostały podjęte w tej niespotykanej dotąd rzeczywistości?
Epidemia i walka z jej skutkami odbija się negatywnie na kondycji polskich przedsiębiorstw, zwłaszcza tych lokalnych. Prezydent Jacek Majchrowski ogłosił wprowadzenie programu „Pauza” skierowany do krakowskich przedsiębiorców. Program tworzy możliwość odraczania, rozkładania na raty i umarzania podatków lokalnych. Przedsiębiorcy wynajmujący lokale od gminy , którzy ze względu na sytuację z koronawirusem zawiesili działalność, będą zwolnieni z czynszów za ten okres. Zawieszona została opłata za parkowanie w strefie ograniczonego ruchu , zniesiona zostanie strefa ograniczenia ruchu samochodów na Kazimierzu oraz opłata za oznakowanie stanowisk postojowych. Gmina przeznaczyła 880 tys. złotych z budżetu miasta Krakowa na dwa miejskie szpitale – Szpital im. S. Żeromskiego otrzyma w sumie 380 tys. zł, a Szpital im. G. Narutowicza- 500 tys. zł. Z przeznaczeniem na niezbędne zakupy bieżące i sprzętowe, które pomogą leczyć i diagnozować mieszkańców w trakcie epidemii. Zarząd Województwa Małopolskiego zadecydował o przeznaczeniu z rezerwy kryzysowej ponad 2,2 mln zł. na zakup środków ochrony osobistej dla wojewódzkich szpitali. Dodatkowo wyasygnowano 1mln złotych na zakup respiratorów dla szpitali w Małopolsce z przeznaczeniem dla ratowania życia mieszkańców województwa małopolskiego. Zdecydowanie samorządy: gminny i wojewódzki przejęły inicjatywę w działaniach w tej trudnej sytuacji.
Pandemia koronawirusa uniemożliwia normalne funkcjonowanie wielu firmom. Rząd przedstawił propozycję mającą stanowić wsparcie dla przedsiębiorców. Jak Pan ocenia zakres działań przewidzianych w „tarczy antykryzysowej”?
Szybka oferta pomocy rządowej w połączeniu z konkretną inicjatywą korekty zgłoszonej przez Prezydenta Andrzeja Dudy , jest działaniem w dobrym kierunku, ale w przypadku przedłużającego się kryzysu może okazać się niewystarczająca. Trzeba pamiętać, że obecny kryzys spowodował brak bieżącej sprzedaży, odwoływanie zapowiedzianych umów i rezerwacji z połączeniu z koniecznością spłaty zobowiązań to widmo utraty płynności finansowej i bankructwa małych i średnich przedsiębiorstw w których jest zatrudnionych blisko 10 mln ludzi. Troska o przedsiębiorców jest w obecnej sytuacji troską o pracowników, o rodziny , stanowiąc kontynuację polityki społecznej obecnego Rządu.
Każda godzina pogłębia kryzys, który nie wiadomo jak długo potrwa. Być może spokój przyniesienie wynalezienie szczepionki, jednak z dużym prawdopodobieństwem możemy powiedzieć, że wiele państw Europy i Świata zmieni się po tym kryzysie. Czym szybciej to przyjmiemy do wiadomości, tym łatwiej wejdziemy w nową rzeczywistość. Mamy wszyscy nadzieję, że obecny kryzys uda się pokonać w najbliższym czasie i najmniejszym możliwym kosztem społecznym. Na ocenę wszystkich działań przyjdzie czas po uspokojeniu sytuacji.
om
Fot:Archiwum
